Julio I. González Montañés

jgmontanes@gmail.com


 Bibliografía

ALFEIRÁN, Xosé, Choqueiros : Breve crónica histórica do carnaval coruñés, Concello da Coruña,  A Coruña, 2018.
ÁLVAREZ BLANCO, Rosario & XOVE FERREIRO, Xosé, “Un testamento do galo de 1786”, en: Amado Rodríguez, Teresa (et ali., ed.): Iucundi acti labores. Estudios en homenaje a Dulce Estefanía, Universidade de Santiago de Compostela, Santiago, 2004, pp. 501-525.
ÁLVAREZ BLÁZQUEZ, Xosé María, Cantares e romances vellos prosificados. Discurso de ingreso na Real Academia Galega (28/11/1964), RAG, Santiago de Compostela, 2008.
ÁLVAREZ ROMERO, Daniel, Apropósito del carnaval de 1885: escrito en verso por Daniel Alvarez, Establecimiento tipográfico de J. Puga, A Coruña, 1885.
AMADO ROLÁN, Nieves, “O Entroido galego na Idade Media. Referencias documentais”, en: Ágora do Orcellón, Instituto de Estudios Carballiñeses, nº 25 (2013), pp. 61-76.
AMADO ROLÁN, Nieves, “Os entroidos históricos da bacía do Támega: as súas máscaras tradicionais”, en: Actas da XV Xornada de Literatura de Tradición Oral. Entroido: transgresión e tradición (Lugo, 22 de outubro de 2022), Asociación de Escritoras e Escritores en Língua Galega-Deputación Provincial de Lugo, Lugo, 2022, pp. 73-86. 
ARAÚXO, Emilio, No retrato dos alustros (O entroido na ribeira de Caldelas e máis arriba), Toxosoutos, Noia, 2018.
ARCA CALDAS, Olimpio, O Entroido no Ulla: medio século dos xenerais estradenses, Servicio de Publicacións da Deputación Provincial, Pontevedra, 1995.
ARCA CALDAS, Olimpio, “Os carnavais na Estrada”, en: Tabeirós Terra: Xornal Cultural da Estrada,  nº 6 (1999), pp. 11-14.
AREÁN IGLESIAS, Mª del Rocío, Elementos estéticos y pervivencia de las formas en el carnaval tradicional de Ourense [Tesis Doctoral], Universidad Complutense - Facultad de Bellas Artes, Madrid, 1994.
ARES PÉREZ, Carlos Xabier, Festividades de inverno na provincia de Ourense : máscaras, personaxes e rituais, Doutor Alveiros-Fundación Vicente Risco, Allariz (Ourense), 2109. 
ARES PÉREZ, Carlos Xabier, O animalario do Entroido galego : Mito e tradición, Ab Origine, Pontevedra, 2024. 
BAJTIN, Mijail, La cultura popular en la Edad Media y el Renacimiento. El contexto de François Rabelais, Alianza Editorial, Madrid, 1987.
BALDOMIR CABANAS, Xohán Xabier, “Unha aproximación ao Sainete ou Entremés de Bora”, en: IX Congreso da Asociación Internacional de Estudos Galegos. Galiza nos contextos globais: perspectivas para o século XXI [Comunicación], Santiago de Compostela, (14/07 /2009).
BANDE RODRÍGUEZ, Enrique, “O Entroido nun pobo de Ourense: na parroquia de Sande”, en: Grial, 76 (1982), pp. 221-226.
BASALO BEMBIBRE, Pedro, “Entre brindes e cobres”, en: Entroido en Galicia : Onde ir, que ver, O Sil, O Barco de Valdeorras, 2017, p. 68.
BAUSINGER, Hermann, Folk Culture in a World of Technology, Indiana University Press (col. Folklore Studies in Translation), Bloomington & Indianapolis, 1990.
BENAVENTE JAREÑO, Pedro & FERRO RUIBAL, Xesús, O Libro da Vaca : Monografía etnolingüística do gando vacún, Xunta de Galicia-Centro Ramón Piñeiro, Santiago de Compostela, 2010.
BLANCO PRADO, Xosé Manuel & PERNAS BERMÚDEZ, Carme, “O Entroido ribeirao. Santiago de Arriba (Chantada) (Lugo)”, en: CROA: boletín da Asociación de Amigos do Museo do Castro de Viladonga, nº 22 (2012), pp. 78-105.
BLANCO PRADO, Xosé Manuel & GONZÁLEZ REBOREDO, Xosé Manuel, “O entroido na Ribeira Sacra e en Salcedo. O Volante, o Peliqueiro e o Oso”, en: Tempos de festa en Galicia [coordinación, Benxamín Vázquez González], Afundación, A Coruña, 2006, vol. 1, pp. 127 -138. 
BLANCO PRADO, José Manuel, “Aportacións sobre o Entroido lucense”, en: Anuario brigantino, nº 36 (2013), pp. 495-51.
BLANCO PRADO, José Manuel, “Rituais ancestrais do Entroido (1-7): Achegas históricas á corrida do Galo en Galicia e nos concellos chairegos de Castro de Rei e Cospeito”, en: Galicia Digital (2022). 
BOUZA-BREY TRILLO, Fermín, “Teatro de Carnaval en Galicia”, en: Revista de Dialectología y Tradiciones Populares, tomo V, nº 3 (1949), pp. 435-57.
BOUZA-BREY TRILLO, Fermín, “Máscaras arcaicas”, en: Galicia Emigrante, Buenos Aires, año 2, nº 8 (1955) pp. 4-6 y 16.
BREY, Gérard & SALAÜN, Serge, “Los avatares de una fiesta popular: el Carnaval de La Coruña en el siglo XIX”, en: Historia Social, Fundación Instituto de Historia Social, nº 5 (1989) , pp. 25-35.
BREY, Gérard & SALAÜN, Serge, “L'embourgeoisement du Carnaval urbain espagnol au XIXe siècle : le cas de La Corogne”, en: Ville réelle, ville rêvée. Les Cahiers du CREHU n°4, Presses Univ. Franche-Comté, 1995, pp. 123-128.
BURKE, Peter, Cultura popular en la Europa moderna, Alianza, Madrid, 1991. 
CARO BAROJA, Julio, El Carnaval (Análisis histórico-cultural), Taurus, Madrid, 1965.
CASAL y LOIS, José, Costumbres populares : apuntes acerca de juegos, diversiones, pasatiempos, entretenimientos y juguetes de mujeres y hombres, juveniles y de muchachos [edición, estudio y notas de Xosé Fuentes Alende], Consello da Cultura Galega-Deputación de Pontevedra, Pontevedra, 2008.
COCHO de JUAN, Federico, O Carnaval en Galicia, Xerais, Col. Universitaria, Vigo, 1990.
COCHO de JUAN, Federico, “O entroido na montaña oriental ourensá”, en: Tempos de festa en Galicia [coordinación, Benxamín Vázquez González], AFundación, A Coruña, 2006, vol. 1, pp. 139-147.
CORDERO CARRETE, Felipe Ramón, “Don Andrés de Losada y Sotomayor. Alguacil Mayor de la Ciudad y Arzobispado de Santiago (1707-1790)”, en: Cuadernos de Estudios Gallegos, vol. VI (1946), pp. 249-278.
COUCHEIRO GONZÁLEZ, Patricia, “O entroido en Casa de Naia e San Xusto”, en: Cairón. Boletín do Instituto de Estudos Ulloáns, Deputación provincial de Lugo, Monterroso, nº 5 (2021).
CUNS LOUSA, Xulio, “A propósito do Apropósito”, en: Anuario brigantino, nº 22 (1999), pp. 463-484.
DASAIRAS VALSA, Xerardo, O entroido en terras de Monterrei, Edicións do Cumio, Vilaboa (Pontevedra),  1990.
DAVIÑA SÁINZ, Santiago, “Los Apropósitos”, en: Cuadernos de noticias históricas, Asociación Cultural de Estudos históricos de Galicia, A Coruña, nº 14 (2005) s. p.
DURO PEÑA, Emilio, La música en la Catedral de Orense, Caixa Ourense, Ourense, 1996.
ESTRADA CATOIRA, Félix, “A propósito de los apropósitos”, en: La Voz de Galicia (17/02/1926), p. 1.
ESTRADA CATOIRA, Félix, Contribución a la historia de La Coruña: la Reunión Recreativa e Instructiva de Artesanos en sus ochenta y tres años de vida y actuación, Tip. El Ideal Gallego, A Coruña, (s.d.) 1930.
FERNÁNDEZ REI, Francisco, “Os traballos e os días en tres aldeas galegas”, en: Grial, vol. 19, nº 71 (1981), pp. 21-37.
FIDALGO COLMEIRO, Carme (coord.), O Alto dos Xenerais : Os Entroidos da Ulla : Vila de Cruces, Silleda, A Estrada, Vedra, Padrón, Xunta de Galicia, Silleda, 2008.
FIDALGO SANTAMARIÑA, Xosé Antón, “Achega etnográfica á celebración do entroido en Vilariño de Conso”, en: VV.AA., III Congreso de Patrimonio Etnográfico Galego. O Ciclo do Entroido, de práctica social comunitaria a obxecto de estudo etnolóxico, Deputación provincial-Centro de cultura popular Xaquín Lorenzo, Ourense, 2010, pp. 37-44.
FRAGUAS FRAGUAS, Antonio, “O entroido nas terras do Sul de Cotobade”, en: Nós : boletín mensual da cultura galega, nº 77 (1930), pp. 84-94.
FRAGUAS FRAGUAS, Antonio, “Máscaras y sermones de carnaval en Cotobad”, en: Revista de Dialectología y Tradiciones Populares, II (1946), pp. 435-457.
FRAGUAS FRAGUAS, Antonio, “Farsas de carnaval en Touro (Coruña”, en: Cuadernos de Estudios Gallegos, VI, 20 (1951), pp. 431-41.
FRAGUAS FRAGUAS, Antonio, “Notas sobre el fuego en Galicia. La farsa Dulcinea o la quema de la Pascua”, en: Zephyrus, vol. IV, nº 26 (1953), pp. 401-415.
FRAGUAS FRAGUAS, Antonio, “La Farsa de Casadenaya (Antas de Ulla)”, en: Boletín de la Real Academia Gallega, vol. 27, nº 309-320 (1956), pp. 162-166.
FRAGUAS FRAGUAS, Antonio, “Aportación al estudio del teatro popular en Galicia: la farsa de Ribadulla”, en: Actas do 1º Congresso de Etnografia e folclore : promovido pela Câmara Municipal de Braga (de 22 a 25 de Junho de 1956), Junta da Acçao Social, Lisboa, 1963, vol. II, pp. 233-239.
FRAGUAS FRAGUAS, Antonio, “Corrida do Galo”, en: Gran Enciclopedia Gallega, Silverio Cañada, Gijón-Santiago, 1974, vol. 7, pp. 176-181.
FRAGUAS FRAGUAS, Antonio, “Literatura popular en torno al casamiento, embarazo y parto”, en: Revista de Dialectología y Tradiciones populares, nº 32 (1976), pp. 185-196.
FRAZER, James George, La Rama Dorada : Magia y Religión, F. C. E., México - Buenos Aires, 1951.
GÁNDARA y ULLOA, Frai Felipe de, Nobiliario, armas y triunfos de Galicia: hechos heroicos de sus hijos y elogios de su nobleza y de la mayor de España y Europa, Julián de Paredes, Madrid, 1677.
GARCÍA DE DIEGO, Pilar, “El testamento en la tradición popular : Testamentos de víctimas”, en: Revista de Dialectología y Tradiciones populares, Madrid, IX (1953), pp. 601-666.
GARCÍA SÁNCHEZ, Jairo Javier, “El Testamentum Porcelli, una fuente de latín vulgar siempre sugerente”, en: Romanística UM, Universidade de Coimbra, Coimbra, 2014, pp. 53-70.
GARCÍA SANTOS, Alfonso & SENÉN LÓPEZ GÓMEZ, Felipe, Antroidos e máscaras na Galiza rural, Sermos Galiza, Santiago de Compostela, 2019.
GATO SOENGAS, Antonio, O entroido de Casa de Naia, Deputación provincial, Lugo, 1992.
GÓMEZ VILABELLA, Xosé Mª, “Folklore gallego : Quema de Pascua”, en: El Progreso, Lugo, nº 13932 (18/05/1952), p. 7.
GÓMEZ VILABELLA, Xosé Mª, Historias intra da bisbarra. Castroverde, Pol e Baleira, Deputación Provincial, Lugo, 1992.
GÓNZALEZ FERNÁNDEZ, Oscar Julián, Mascaradas de la Península Ibérica, Conceyu de Ponga-Concello de Laza, Oviedo-Lugo, 2014 [2ª ed. aumentada, Aache ediciones, Guadalajara, 2021].
GONZÁLEZ MONTAÑÉS, Julio I., “O mundo do revés: Teatro de entroido en Galicia”, en: Actas da XV Xornada de Literatura de Tradición Oral. Entroido: transgresión e tradición (Lugo, 22 de outubro de 2022), Asociación de Escritoras e Escritores en Língua Galega-Deputación Provincial de Lugo, Lugo, 2022, pp. 23-61.
GONZÁLEZ PÉREZ, Clodio, “Unha acusación ou testamento do entroido de Mondoñedo de mediados do século XIX”, en: Adra. Revista dos socios e socias do Museo do Pobo Galego, nº 5 (2010), pp. 23-42.
GONZÁLEZ REBOREDO, Xosé Manuel & MARIÑO FERRO, Xesús, Entroido en Galicia, Deputación Provincial, A Coruña, 1987.
GONZÁLEZ REBOREDO, Xosé Manuel & MARIÑO FERRO, Xesús, “Aportación al Estudio de la fiesta de Carnaval en Tierras de A Ulla”, en: Gallaecia, nº 9-10 (1987B), pp. 161-194.
GONZÁLEZ REBOREDO, Xosé Manuel & GONZÁLEZ PÉREZ, Clodio, Sociedade e tecnoloxía tradicionais do val de Ancares, Consello da Cultura Galega, Santiago de Compostela, 1996.
GONZÁLEZ REBOREDO, Xosé Manuel, “Festas do ciclo anual”, en: Galicia. Antropoloxía. Vol. XXVlI: Religión. Creencias. Fiestas (RODRÍGUEZ IGLESIAS, Francisco & PÉREZ NEGREIRA, Mª del Mar, eds.), Ediciones Hércules, A Coruña, 1997, pp. 262-352. 
GONZÁLEZ REBOREDO, José Manuel, “Teatralidade e teatro no Entroido de Galicia”, en: O patrimonio inmaterial das Terras de Lemos : actas do Congreso, primavera-outono 2009, Deputación Provincial de Lugo, Lugo, 2009, pp. 107-128.
GONZÁLEZ REBOREDO, Xosé Manuel, Festas con representacións de mouros e cristiáns en Galicia e terras do noroeste veciñas, Edicións Fervenza, Silleda, 2019. 
HARRIS, Max, “Carnival in Galicia: Scattered Ants, Whipped Backs, and Hammered Plowshares”, en: The Drama Review, vol. 44, nº 3 (2000), pp. 154-170.
IGLESIA GONZÁLEZ, Antonio de la, “Carnaval de La Coruña en 1863. Crónica del Carnaval-Coruña 1863”, en: Galicia: Revista Universal de este Reino, año 4, nº 5 (1863), pp. 33-39.
KOOPMANS, Jelle, “Public ou publics? Farces et sotties en France à la fin du Moyen Àge”, en: XI Colloquium, Société Internationale pour l'Étude du Théâtre Médiéval, Elx, 9-14 de agosto de 2004, Universidad de Valencia, 2004.
LABARTA POSE, Enrique, El carnaval de 1900 en Pontevedra, Tip. La Oliva, Pontevedra, 1900.
LISÓN TOLOSANA, Carmelo, "Modulaciones rituales (La aldea gallega)", en: Revista española de la opinión pública, nº 25 (1971), pp. 43-99. 
LAMAS CARVAJAL, Valentín, “O testamento d'o gato”, en: O Tio Marcos d´a Portela : parrafeos c'o pobo gallego, nº 118 (07/03/1886), pp. 5-6. LÓPEZ-CUEVILLAS, Florentino, “El entroido en Mugares”, en: Cuadernos de Estudios Gallegos, IPSEG-CSIC, vol. XII (1957), pp. 233-237. LÓPEZ VALLO, F. Javier, “El diario nº 2 de José María Segovia: La Coruña vista por un ilustrado tardío durante el Trienio Liberal”, en: Nalgures, Asociación Cultural de Estudios Históricos de Galicia, nº 1 (2004), pp. 175-290.
MANTEIGA, Luis, “Ronsel de los días : A Mecada”, en: Heraldo de Galicia, Ourense, nº 223 (18/03/1935), p. 1.
MARIÑO FERRO, Xosé Ramón, O entroido ou os praceres da carne, Edicións do Castro, Sada, 2003. 
MARIÑO PAZ, Ramón & SUÁREZ VÁZQUEZ, Damián, “Antonio Benito Fandiño e o Entremesiño do Antroido pr’os rapaces (1813)”, en: Revista Galega de Filoloxía. Monografía 13:  Estudos sobre gramática e sociolingüística galego-portuguesas [Xosé Manuel Sánche Rei (ed.)], Universidade da Coruña, A Coruña, 2021, pp. 191-204.
NODAR MANSO, Francisco, Teatro menor galaico-portugués (siglo XIII): reconstrución contextual y teoría del discurso, Ediciones Críticas, nº 25 Reichenberger-Universidade da Coruña, Kassel-A Coruña, 1990.
NÚÑEZ-VARELA y LENDOIRO, José Raimundo & RIBADULLA PORTA, José Enrique, Historia documentada de Betanzos de los Caballeros, Fundación Caixa Galicia, A Coruña, 1984 (2  vols. ).
PEREDA RODRÍGUEZ, Alexander, Tradimask : mapa interactivo sobre las mascaradas europeas, La GISteria, Vitoria, 2025. Cf. Mapa.
PÉREZ MANDADO, Juan David, Programa de los actos de útil pasatiempo que tendrán lugar durante los tres días del Carnaval de 1879: los cuales tienen por argumento el descubrimiento del nuevo mundo por Cristóbal Colón, Imprenta de Ricardo Pita, Ferrol, 1879.
PÉREZ MÍNGUEZ, Fidel, “El Carnaval en Pontevedra”, en: Nuevo Mundo, Madrid, nº 323 (14/03/1900), s.p. (2 pp.)
PINHEIRO CARDOSO MARQUES TEIXEIRA, Armelinda, Testamentos Carnavalescos: Tradição Discursiva Satírica [Tese de Doutoramento], Universidade de Évora, 2017.
POTEL PARDAL, Francisco, Costumes d´a terriña, Imp. y Enc. del Seminario C. Central, Santiago de Compostela, 1911.
QUINTÍA PEREIRA, Rafael, “As mázcaras xiróvagas das Terras de Manzaneda. Unha danza para mover o mundo”, en: Caderno de campo nº11. Especial Entroido, SAGA, Pontevedra, 2019, pp. 24-39. 
QUINTÍA PEREIRA, Rafael & LOSADA, Miguel (coord.), Actas das I Xornadas Sobre o Entroido de Galiza, Sociedade Antropolóxica Galega (SAGA), Pontevedra, 2013. 
QUINTÍA PEREIRA, Rafael & LOSADA, Miguel (coord.), Actas das II Xornadas Sobre o Entroido de Galiza, Sociedade Antropolóxica Galega (SAGA), Pontevedra, 2015.
RAMÓN y FERNÁNDEZ OXEA, Xosé, “Arquivo Filolóxico e Etnográfico de Galiza : Folklore de Coaledro (Ourense)”, en: Nós : boletín mensual da cultura galega, tomo 12, nº 137-138 (1935), pp.  108-112.
RAMOS ESPINAL, Rosa Alicia, “La corrida del gallo: drama de carnaval”, en: Cuadernos de Estudios Gallegos, XXIII (1982), pp. 569-88.
RISCO, Vicente, “Archivo filolóxico e etnográfico de Galiza : Os Cigarrons”, en: Nós : boletín mensual da cultura galega, nº 35 (1926), pp. 13-15. 
RISCO, Vicente, “Notas sobre las fiestas de Carnaval en Galicia”, en: Revista de Dialectología y Tradiciones Populares, vol. IV, nº 2 e 3 (1948), pp. 163-93 e 339-64.
RISCO, Vicente, “Sobre la vida de los niños en la aldea gallega”, en: Revista de Dialectología y Tradiciones Populares, vol. XIII, nº 3 (1957), pp. 227-253.
RISCO, Vicente, “Etnografía: cultura espiritual”, en: Otero Pedrayo, Ramón (dir.):  Historia de Galiza, Akal, Madrid, 1979, vol. I, pp. 255-762 [1ª ed., Nós, Buenos Aires, 1962].
RODRÍGUEZ BARREIRO, Lisardo, Esbozos y siluetas de un viaje por Galicia, Andrés Martínez, A Coruña, 1890.
RODRÍGUEZ GONZÁLEZ, Eladio & DE LA FUENTE, Alfredo, La ultima broma  y perdón que no lo volveremos a hacer más ó El Gachó del cisne. Apropósito del Carnaval 1898. Pasillo cómico-lírico-fantástico en dos actos escritos en prosa y verso por los socios D. Eladio Rodríguez González y D. Alfredo de la Fuente, Imp. Vicente Abad, A Coruña, 1898.
RODRÍGUEZ PÉREZ, Xosé Ricardo, “O entroido en Maside”, en: O ciclo do entroido: de práctica social comunitaria a obxecto de estudo etnolóxico: actas III Congreso de Patrimonio Etnográfico Galego, 2010, pp. 29-36.
RODRÍGUEZ VILARIÑO de BARBEITO, Ricardo C., Monforte, sus monumentos, leyendas y tradiciones, Imprenta El Eco de Lemos, Monforte de Lemos, 1896.
ROIZ, Miguel, “Carnavales de Galicia”, en: Triunfo, Madrid, año XXVIII, nº 592 (1974), pp. 27-31.
ROMERO MASIA, Ana Mª & POSE MESURA, Xosé Manuel, “Unha manifestación do entroido en Barizo : O Xogo das vacas”, en: Boletín Auriense, vol. 20-21 (1990-1991), pp. 397-412.
ROSALES GONZÁLEZ, Xosé Anxo, “As Madamas e o sacrificio do galo”, en: Actas das I Xornadas sobre o Entroido de Galiza, SAGA, Pontevedra, 2013, pp. 27-50.
ROSALES GONZÁLEZ, Xosé Anxo, “As Madamas e o Sacrificio do Galo. Addenda”, en: Quintía, Rafael & Losada, Miguel (Coord.), Actas das II Xornadas Sobre o Entroido de Galiza, Sociedade Antropolóxica Galega (SAGA), Pontevedra, 2015, pp. 195-204.
ROSALES GONZÁLEZ, Xosé Anxo, As Madamas e o sacrificio do galo : O Entruido do concello de Vila Boa do Morrazo, Cadernos da Sociedade Antropolóxica Galega, nº 1, Pontevedra, 2014.
RUBIO ÁRQUEZ, Marcial, “Testamentos poéticos burlescos : hacia la definición de un subgénero literario popular”, en: La literatura popular impresa en España y en la América colonial : formas y temas, géneros, funciones, difusión, historia y teoría. Pedro Manuel Cátedra García (dir.), María Sánchez Pérez (ed. lit.), Laura Puerto Moro (ed. lit.), Eva Belén Carro Carvajal (ed. lit.), Laura Mier Pérez (ed. lit.), Salamanca, 2006, pp. 241-251.
RUDWIN, Maximilian Josef, The Origin of the German Carnival Comedy, Alfred A. Knopf, Nova York, 1920.
SÁEZ GONZÁLEZ, Manuela, “Monforte festejaba antaño la Pascua con un folión”, en: La Voz de Galicia, edición Chantada-Sarria (22/04/2013), p. 1. 
SANTIAGO MONTERO, Antón de, O apropósito coruñés. Unha ollada desde dentro, Concellería de Cultura, A Coruña, 2017. 
SIXIREI PAREDES, Carlos, San Cristobo de Xavestre : Chequeo a unha comunidade rural, Ediciós do Castro, Sada, 1982.
TABOADA CHIVITE, Xesús, “Algunos aspectos del carnaval en Laza (Orense)”, en: Zephyrus, vol. IV, nº 26 (1953), pp. 429-437.
TABOADA CHIVITE, Xesús, Etnografía galega : Cultura espiritual, Galaxia, Vigo, 1972.
TABOADA CHIVITE, Jesús, “El Meco en el contexto mítico de la renovación cósmica y vegetativa”, en: In Memoriam António Jorge Dias, Instituto de Alta Cultura-Centro de Estudos de Antropologia Cultural, Lisboa (3 vols.), 1974, vol. II, pp. 103-112.
TENORIO CERERO, Nicolás, La aldea gallega : estudio de derecho consuetudinario y economía popular, Imprenta de Manuel Álvarez, Cádiz, 1914.
VALENTINE, Kristin Bervig & VALENTINE, Eugene, “Theatre in the Streets: Carnaval in Spanish Galicia”, en: Mediterranean Studies, Penn State University Press, vol. 8 (1999), pp. 219-230.
VALLADARES, Marcial (ed.), “Testamento d'o gato”, en: Biblioteca de las tradiciones populares españolas (Antonio Machado y Alvarez, dir.), Alejandro Guichot y Compañía Editores, Sevilla, 1884,  vol. IV, pp. 84-85.
VÁZQUEZ GONZÁLEZ, Benxamín (coord.), Tempos de festa en Galicia. Tomo I: Entre os Reis e o mes de maio. Tomo II: Entre o Corpus e o mes de agosto, Afundación, A Coruña, 2006-2008.
VIAN HERRERO, Ana, “Una aportación hispánica al teatro carnavalesco medieval y renacentista: las Églogas de Antruejo de Juan del Encina”, en: Atti del V  Congreso Internazionale del Centrodi  studi sul Teatro Medievale e Rinascimentale (Le Laudi drammatiche umbre delle origini), Amministrazione Provinciale, Viterbo, 1981, pp. 121-148.
VICENTI REY, Alfredo, “A orillas del Ulla. Perfiles gallegos IV. La máscara”, en: El Eco de Galicia, La Habana, Año 1, nº 12 (01/06/1878), pp. 4-5, e nº 13 (08/06/1878), pp. 4-5.
VV.AA., Andando por Bergantiños nº 18. Parroquia de Cerqueda, Instituto de Estudos Bergantiñáns-Concello de Malpica, 2017.
VV.AA., Caderno de Campo. Boletín informativo da Sociedade Antropolóxica Galega. Especial Entroido, Sociedade Antropolóxica Galega, nº 11, 2019.
VV.AA., III Congreso de Patrimonio Etnográfico Galego. O Ciclo do Entroido, de práctica social comunitária a obxecto de estudo etnolóxico, Deputación provincial-Centro de cultura popular Xaquín Lorenzo, Ourense, 2010.